SGYRSIAU CALED YN Y CEGIN – Lleoliad, Lleoliad: Oes obsesiwn gennym am le da i farw?
Mae Maggie’s Caerdydd a Cymru Garedig yn cynnal trafodaeth ddydd Mercher 12 Mai am 12pm.
Thema Wythnos Ymwybyddiaeth Byw Nawr eleni yw bod mewn lle da i farw. Beth mae hyn yn ei olygu? Ydyn ni fodau dynol yn poeni cymaint am yr amgylchedd ffisegol, h.y. ein cartref eu hunain, hosbis, ysbyty, adran damweiniau ac achosion brys? Neu ai’r hyn sydd bwysicaf i bobl, yw’r teimlad o ddiogelwch a chael gofal, yn ogystal â gweld pobl rydych chi’n eu caru? Heriodd y pandemig y syniad y gall hosbis fod yn gartref i ffwrdd o adref wrth i ymweliadau cael eu stopio. Ond yn lle gofyn am ble? A ddylem ni fod yn gofyn “beth” yn gyntaf? Beth sy’n gwneud digwyddiad marw da a diogel i chi?
Dyma fydd aelodau ein panel….
Mae’r Athro Mark Taubert yn ymgynghorydd ysbyty meddygaeth liniarol a chyfarwyddwr clinigol yn Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol Felindre. Mae ei weithgareddau addysgu ac ymchwil ym Mhrifysgol Caerdydd yn cynnwys cynllunio gofal ymlaen llaw, gofal lliniarol acíwt, technoleg a’r cyfryngau newydd a gwneud penderfyniadau DNACPR. Ef yw sylfaenydd TalkCPR.com ac mae ganddo rôl arweiniol genedlaethol i wella dealltwriaeth y cyhoedd ar bynciau sy’n berthnasol i ofal ym mlynyddoedd olaf bywyd ac ar eithafion meddygaeth. Twitter: @ProfMarkTaubert
Chris Pointon, gŵr gweddw i’r diweddar Dr Kate Granger MBE a sefydlodd yr ymgyrch fyd-eang #hellomynameis yn 2013. Bu farw Kate yn 2016 ac mae Chris wedi parhau i rannu stori’r ymgyrch ledled y byd a hefyd wedi cyrraedd bron i £500,000 ar gyfer elusennau lleol.
Michele Pengelly yw’r nyrs arweiniol ar gyfer gwasanaethau gofal cefnogol wedi’i lleoli yng Nghanolfan Ganser Felindre ac mae wedi gweithio ym maes oncoleg a gofal lliniarol am 34 mlynedd. Yn ganolog i’w rôl mae darparu gwybodaeth a chefnogaeth i gleifion a theuluoedd ac mae’n cynnwys arwain a gweithredu mentrau arobryn fel y grŵp urddas cleifion a gofalwyr, awdures cyfres o lyfrau plant i helpu i gefnogi rhieni/neiniau a theidiau â chanser wrth siarad â’u plant a hwylusydd grŵp profedigaeth plant gyda Hosbis y Ddinas. E-bost: Michele.pengelly@wales.nhs.uk
Mae Sarah Wheeler yn Nyrs Arweiniol Macmillan ar gyfer Cynllunio Gofal Diwedd Oes ym Mwrdd Iechyd Addysgu Powys (PTHB) gyda chefndir fel Nyrs Glinigol Arbenigol Gofal Lliniarol a Nyrs y Frenhines yng nghymuned wledig Powys. Mae Sarah yn parhau i arwain ar ACP yn PTHB ac yn dysgu pob agwedd ar ofal a chynllunio lliniarol a diwedd oes. Mae hi wedi dod yn Enghraifft Arloesi Bevan, gan dynnu ar y bartneriaeth gymunedol ragorol sy’n gweithio o fewn Powys i hwyluso ACP i rwydwaith o Hyrwyddwyr ACP Powys i hyrwyddo a galluogi cynllunio gofal yn y dyfodol. E-bost: sarah.j.wheeler@wales.nhs.uk Twitter: @Sar_Whe
Mae Jo Soldan yn Seicolegydd Clinigol yn Maggie’s Caerdydd. Mae Jo wedi gweithio mewn lleoliadau iechyd corfforol ar hyd ei gyrfa, llawer ohono ym maes Gofal Critigol yn gwneud llawer o waith yn ymwneud â marwolaeth a marw. Yn ystod yr ychydig flynyddoedd diwethaf yn Maggie’s mae Jo wedi gweithio gydag ymwelwyr sy’n wynebu diwedd eu hoes ac wedi dod yn angerddol ynglŷn â sut y gallwn gefnogi pobl yn y cyfnod pwysig hwn yn eu bywydau, tra bod cymdeithas yn tueddu i osgoi’r pwnc. Mae Jo yn teimlo ymhell o fod yn arbenigwr ar y pwnc hwn ond mae’n ymwybodol y gallai llawer o bobl (staff a chleifion) deimlo’r un peth, ac nad oes ganddyn nhw’r moethusrwydd o aros nes eu bod nhw’n teimlo’n arbenigwr i siarad amdano.
Mae Cymru Garedig yn canolbwyntio’n bennaf ar yr aelodau hynny o’n cymunedau sydd ar ddiwedd eu hoes neu’n gofalu am y rhai ar ddiwedd eu hoes ar unrhyw oedran gan gynnwys plant a’u teuluoedd. Rydyn ni hefyd eisiau cefnogi’r rhai sy’n unig ac yn ynysig ar unrhyw oedran ac rydyn ni am ddod â phobl ynghyd â’r rhai sy’n aelodau o’u cymunedau ac yn barod ac yn gallu cefnogi ei gilydd. Mae ein prosiectau cychwynnol yn canolbwyntio ar gefnogi llwybrau ysbyty i gartref a darparu cefnogaeth cymdogaeth a gweithio i sicrhau nad oes unrhyw un yng Nghymru yn marw ar ei ben ei hun.
Mae Maggie’s yn darparu cefnogaeth ymarferol, emosiynol a chymdeithasol am ddim i bobl â chanser a’u teulu a’u ffrindiau, gan ddilyn y syniadau am ofal canser a amlinellwyd yn wreiddiol gan Maggie Keswick Jencks. Wedi’u hadeiladu ar dir ysbytai canser y GIG, mae canolfannau Maggie yn lleoedd gyda staff proffesiynol wrth law i gynnig y gefnogaeth sydd ei hangen ar bobl. Mae’r canolfannau’n lleoedd i ddod o hyd i gyngor ymarferol am fudd-daliadau a bwyta’n dda; lleoedd lle mae arbenigwyr cymwys yn darparu cefnogaeth emosiynol; lleoedd i gwrdd â phobl eraill; lleoedd lle gallwch chi eistedd yn dawel gyda phaned o de.
Agorodd y Maggie’s cyntaf yng Nghaeredin ym 1996 ac ers hynny mae Maggie’s wedi parhau i dyfu, gyda 26 o ganolfannau yn ysbytai canser mawr y GIG yn y DU a thramor.
